Populaire artikelen
Recente discussies op het forum
Geen informatie beschikbaar
Ibrik-koffie: `s werelds eerste methode om koffie te zetten
Leer meer over de geschiedenis en kunst van het bereiden van Ibrik-koffie.
Geplaatst December 12, 2021
Marc Kasteelen
Koffie experts@The Coffee Lab
Ibrik-koffie, Turkse mokka, oosterse koffie, Egyptische of Griekse koffie - Allemaal verschillende namen voor dezelfde drank, en dat komt omdat ze dezelfde bereidingswijze gebruiken, de Ibrik.
Korte geschiedenis van Ibrik-koffie
Ibrikkoffie maakt al eeuwenlang deel uit van de Ottomaanse koffiecultuur. De naam Mocha gaat echter terug naar de Jemenitische havenstad al-Muchā (Mocha, Mokha) aan de Rode Zee. Het stadje was vroeger een centraal knooppunt voor koffie uit de hooglanden van Jemen.
De komst van koffie in het Ottomaanse Rijk hangt nauw samen met de verovering van Egypte in 1517 door Sultan Selim de Wrede. Toen de Ethiopische gouverneur tijdens een bezoek aan Constantinopel als gast koffiebonen meebracht, werden de zaadjes gezaaid.
Het eerste koffiehuis werd al in 1544 geopend. De Ottomanen waren erg enthousiast over de nieuwe warme drank. Volgens de legende zou de profeet Mohammed zich versterkt hebben met koffie.
Sultan Mehmet IV wist al dat genieten van koffie sociale contacten en communicatie bevordert. Maar om politieke redenen voelde hij zich niet helemaal op zijn gemak bij de gezelligheid van de snelgroeiende koffiecultuur. Voor de zekerheid sprak hij in 1633 een koffieverbod uit. Enkele honderden koffiehuizen werden gesloten. Vanaf dat moment stond op het drinken van koffie de doodstraf. Het verbod werd pas aan het begin van de 17e eeuw opgeheven.
Sindsdien is Ibrik-koffie de meest populaire vorm van koffiebereiding in Turkse cafés en heeft het een hoge sociale status.
De kunst van het voorbereiden
Er zijn hoofdzakelijk twee varianten van de voorbereiding. Ze hebben echter (bijna) allemaal één ding gemeen: de koffie wordt in heet water - dat nog niet kookt - verwarmd tot het aroma zich volledig kan ontwikkelen. Dit in tegenstelling tot de meeste brouwmethodes die gebruik maken van een soort filter. In dit geval is de koffie echter ongefilterd en dus intenser van smaak.
De twee varianten zijn deze:
- Een microbrander of kookplaat gebruiken
- Heet zand gebruiken
Het gebruik van een microbrander of de kookplaat is de meest gebruikelijke manier om deze stijl van koffie te zetten, want dit zijn dingen die je in elk huishouden aantreft. Het zandkoffiezetapparaat is een zeldzaam gezicht en zie je deze meestal alleen in koffiehuizen.
Het belangrijkste verschil is dat bij gebruik van de microbrander of de kookplaat de warmte direct op de bodem van de Ibrik wordt toegepast. Zo verwarmt hij het water van onderaf. Het hete zand daarentegen verwarmt de Ibrik iets gelijkmatiger omdat het grootste deel van het apparaat erin is begraven. Beide manieren kunnen resulteren in een heerlijke kop koffie!
Wat is de juiste maling voor de Ibrik?
De koffie wordt zo fijn mogelijk gemalen - het moet een consistentie hebben die vergelijkbaar is met die van witte bloem. De meeste gangbare molens kunnen deze fijne maalgraad niet bereiken - daarom gebruikt men voor de Ibrik meestal voorgemalen koffie.
Hoeveel koffie moet je gebruiken?
De hoeveelheid koffie wordt gemeten in theelepels, ongeveer 4gm koffie per kopje. Normaal gesproken wordt eerst het water in de pot gedaan, dan de suiker (indien gewenst) en als laatste de koffie. Vervolgens worden de koffie en de suiker geroerd totdat de koffie naar de bodem van het apparaat is gezonken en de suiker volledig is opgelost.
Welke beker moet je gebruiken?
Traditioneel wordt Ibrik-koffie gedronken in kleine demitasse-kopjes, bijna even groot als de espressokopjes. De laatste jaren gebruiken velen echter ook grotere kopjes of zelfs mokken, dus het is maar net op welke manier je van de koffie wilt genieten.
Hoe de koffie te serveren?
Ibrik-koffie wordt altijd warm geserveerd. Het wordt meestal geserveerd met een glas koud water om het gehemelte op te frissen voordat u van de koffie geniet. Het wordt meestal geserveerd met suiker en kan worden gekruid met specerijen (zoals kaneel, mastiek, kardemom).
Alle koffie wordt in het kopje gegoten, maar niet alles wordt verbruikt - de koffiedik blijft op de bodem. Velen serveren de koffie ook met een koekje of Turks fruit.
Mijn brouwgids voor de Ibrik vind je hier!
Taseografie: een leuk weetje
Ik heb een leuk weetje voor je bewaard voor het einde van deze brouwgids! Ooit gehoord van tasseografie? Het is eigenlijk een waarzeggerij en een zeer oude traditie die waarschijnlijk aan het einde van de 17e eeuw is ontstaan. In tegenstelling tot andere dergelijke methoden, gebruikt tasseografie koffiedik om patronen te interpreteren en de toekomst te voorspellen.
Omdat Ibrik-koffie een residu achterlaat op de bodem, keerden veel waarzeggers het kopje ondersteboven en wanneer het koffiedik in een specifiek patroon was gezet, probeerden ze dat patroon te interpreteren voor de persoon die de koffie dronk.
Laatste gedachten
Als je erover nadenkt, is deze methode waarschijnlijk de oudste ter wereld. Het concept is zo simpel, voeg koffie en water toe in een pan en breng het aan de kook. Is het niet cool dat mensen dit al eeuwen doen?
Over de schrijver
Add comment
Meer over het koffielab
Schrijf je in en draag nu bij