Recente discussies op het forum
EUDR-wijzigingen: wat bedrijven moeten weten
De recente wijzigingen in EUDR 2025 bieden nieuwe kansen en uitdagingen voor bedrijven
De Ontbossingsverordening van de Europese Unie (EUDR) blijft de wereldwijde toeleveringsketens hervormen door strengere eisen te stellen aan duurzaamheid, transparantie en zorgvuldigheid.
Hoewel de verordening een duidelijke verwachting schept voor ontbossingsvrije producten, introduceert ze ook aanzienlijke operationele uitdagingen voor bedrijven die met de EU handelen. Recente aanpassingen aan de EUDR zijn bedoeld om de naleving te vereenvoudigen, met name wat betreft administratieve lasten, zonder de centrale doelstellingen van de verordening te verzwakken. Van het stroomlijnen van due diligence-aanvragen tot het verfijnen van benchmarkingcategorieën, deze wijzigingen hebben belangrijke gevolgen voor bedrijven die de EUDR-naleving nastreven.
Waarom zijn deze veranderingen belangrijk?
De EUDR markeert een cruciale verschuiving in de handel; bedrijven kunnen niet langer uitsluitend vertrouwen op kosten en efficiëntie. In plaats daarvan zijn duurzaamheid en ontbossingsvrije inkoop niet-onderhandelbare maatstaven voor markttoegang geworden.
Er zijn echter aanzienlijke uitdagingen verbonden aan de naleving van de EUDR, te beginnen met de toegenomen administratieve lasten. De regelgeving vereist dat bedrijven strenge en uitgebreide due diligence-systemen hanteren; dit kan betekenen dat sommige bedrijven nieuwe systemen en processen moeten opzetten om aan de nalevingsvereisten te voldoen. Bovendien vereist de EUDR uitgebreid gegevensbeheer, wat de druk op een bedrijf kan vergroten.
De voorgestelde wijzigingen in EUDR zijn erop gericht de administratieve last te verminderen door het benchmarkingsysteem te vereenvoudigen, de vereiste hoeveelheid gegevens te beperken en bepaalde verplichtingen te verminderen.
Wat zijn de belangrijkste wijzigingen in EUDR?
- Hergebruik van Due Diligence Statements (DDS'en): Grote bedrijven kunnen nu bestaande DDS'en hergebruiken wanneer relevante producten die eerder op de EU-markt verkrijgbaar waren, opnieuw worden geïmporteerd. Hierdoor is er minder informatie nodig om te verwerken.
- Geautoriseerde vertegenwoordigers: Een geautoriseerde vertegenwoordiger kan DDS'en indienen namens leden van bedrijfsgroepen, waardoor het indieningsproces wordt gestroomlijnd.
- Jaarlijkse indiening: Bedrijven mogen jaarlijks DDS'en indienen in plaats van voor elke zending of partij die op de EU-markt wordt gebracht. Hierdoor kan het aantal vereiste DDS'en aanzienlijk worden verminderd.
- Vereenvoudigde verplichtingen: Grote bedrijven zullen zich nu vooral richten op het verzamelen van referentienummers van DDS'en van leveranciers en het gebruiken van die referenties voor hun eigen DDS-inzendingen.
Wijzigingen in EUDR-benchmarking
EUDR-benchmarking categoriseert landen op basis van factoren zoals productietrends, huidige ontbossingspercentages en de uitbreiding van landbouwgrond. Deze criteria zijn vastgelegd in de wetgeving en categoriseren landen als volgt:
- Landenrisicobeoordelingen (laag, standaard, hoog)
Op 22 mei 2025 publiceerde de Europese Commissie haar landenrisicoclassificaties onder EUDR: 4 landen kregen het label 'hoog risico', 140 als 'laag risico' en de overige landen, waaronder Brazilië en Indonesië, zijn geclassificeerd als standaardlanden.
- Hoe benchmarking de verplichtingen van bedrijven beïnvloedt
Oorsprongen met een laag risico: Exploitanten hebben nog steeds traceerbaarheid, bewijs van legaliteit en een DDS nodig, maar kunnen de stappen voor risicobeoordeling en -beperking overslaan.
Standaard/hoog risico-oorsprongen: Volledige due diligence is vereist, compleet met beoordelingen en mitigatie.
- Implicaties voor markttoegang en toezicht
Producten uit landen met een hoog risico zijn mogelijk onderhevig aan strengere douane- en handhavingscontroles.
Risicoclassificaties hebben invloed op investerings- en inkoopbeslissingen: inkoop met een laag risico kan een concurrentievoordeel opleveren, terwijl inkoop met een standaard-/hoog risico ondersteuning van de leverancierscapaciteit of diversificatie van de leveranciersportefeuille kan vereisen.
Dit benchmarkingsysteem is dynamisch ontworpen om producenten te stimuleren meer duurzaamheid, traceerbaarheid en transparantie in hun processen te implementeren. Dit betekent echter ook dat inkoopbedrijven flexibel moeten blijven en compliancesystemen moeten ontwikkelen die in de loop der tijd kunnen worden aangepast.
Bovendien hebben sommigen nu de toevoeging van een vierde categorie voorgesteld, "verwaarloosbaar risico", maar dit brengt de nodige problemen met zich mee. De meeste landen, waaronder EU-lidstaten, worden volgens het huidige benchmarksysteem geclassificeerd als laag risico. Een categorie verwaarloosbaar risico zou landen verder vrijstellen van controle en zou de realiteit weerspiegelen in sommige landen met robuuste duurzaamheidssystemen.
Zorgen rondom EUDR-wijzigingen
Een grote zorg bij de recente wijzigingen is dat de categorie ‘laag risico’ mogelijk een maas in de wet zou kunnen creëren die de doelstellingen van EUDR zou ondermijnen.
Operatoren die producten uit landen met een laag risico betrekken, kunnen profiteren van een vereenvoudigde due diligence-verplichting en beperkte controles door de bevoegde autoriteiten. Het afschaffen van de traceerbaarheidsvereiste zou het systeem kwetsbaar maken voor fraude en witwaspraktijken, aangezien producten uit landen met een hoog risico verhandeld zouden kunnen worden alsof ze in landen met een laag risico zijn geproduceerd. Dit zou de effectiviteit van de EUDR in gevaar kunnen brengen, ook al wordt de werkelijke oorsprong van het product wel weergegeven in het TRACES-systeem.
De risicocategorieën kunnen ook van invloed zijn op hoe en waar bedrijven inkopen. Zo kan een houtbedrijf dat uit twee landen inkoopt, ervoor kiezen om alleen in te kopen uit het land met een laag risico om nalevingsverplichtingen en extra papierwerk te vermijden. Dit kan de bestaande handel destabiliseren en kleine producenten van de wereldmarkt wegjagen.
Stappen die bedrijven nu moeten nemen
- Controleren en bijwerken van supply chain-gegevens
Bedrijven moeten hun herkomst tot op perceelniveau in kaart brengen en ervoor zorgen dat alle leveranciers worden geïdentificeerd en geverifieerd.
Dit omvat het bijwerken van leverancierscontracten om de EUDR-verplichtingen te weerspiegelen en het vastleggen van nieuwe datapunten die mogelijk nodig zijn voor due diligence-verklaringen. Regelmatige audits van deze gegevens zijn essentieel, met name gezien de dynamische aard van het benchmarkingsysteem.
- Implementeren of verbeteren van traceerbaarheidshulpmiddelen
Bedrijven zouden moeten investeren in digitale oplossingen om de zichtbaarheid in de gehele toeleveringsketen te vergroten. Deze tools vereenvoudigen niet alleen de rapportage, maar vergroten ook de veerkracht bij veranderende risicoclassificaties.
- Het afstemmen van due diligence op benchmarkresultaten
Voor bronnen met een laag risico kunnen processen worden gestroomlijnd, terwijl toch aan de naleving wordt voldaan.
Voor bronnen met een standaard- of hoog risico blijven volledige risicobeoordeling en -beperking echter noodzakelijk. Het afstemmen van procedures op deze risicocategorieën zorgt voor efficiëntie zonder dat dit ten koste gaat van het toezicht.
- Opleiding en interne beleidsaanpassingen
EUDR-naleving kan niet op zichzelf staan; het vereist afstemming tussen de verschillende functies op het gebied van inkoop, naleving, duurzaamheid en juridische zaken.
Bedrijven moeten hun interne beleid aanpassen aan de nieuwe regelgeving, inclusief duidelijke protocollen voor gegevensverzameling, risicobeoordeling en het indienen van due diligence-verklaringen. Trainingsprogramma's zijn net zo cruciaal om ervoor te zorgen dat medewerkers zowel de verplichtingen als de achterliggende gedachte begrijpen.
De wijzigingen in de EUDR bieden zowel verlichting als nieuwe complexiteit voor exploitanten. Belangrijke updates zijn onder meer de mogelijkheid om due diligence-verklaringen (DDS'en) te hergebruiken, jaarlijkse in plaats van per-zending-indieningen, verduidelijkte rollen voor gemachtigde vertegenwoordigers en vereenvoudigde verplichtingen voor grote downstreambedrijven. Het herziene benchmarkingsysteem classificeert nu 4 landen als hoog risico, 140 als laag risico en de rest als standaard. Mogelijk kan er in de toekomst discussie ontstaan over het toevoegen van een categorie "verwaarloosbaar risico".
Hoewel sourcing met een laag risico gestroomlijnde eisen biedt, blijven standaard- en hoogrisicobronnen onderworpen aan volledige due diligence, die bepalend is voor de manier waarop bedrijven omgaan met leveranciersbetrokkenheid, risicomanagement en investeringsstrategieën. Tegelijkertijd roept het voorstel voor een categorie "verwaarloosbaar risico" zorgen op over mazen in de wet, hiaten in de handhaving en mogelijke marktverstoringen.
Voor bedrijven vereist de weg vooruit proactieve aanpassingen: het verbeteren van traceerbaarheidssystemen, het beoordelen van toeleveringsketengegevens, het afstemmen van due diligence op veranderende benchmarkresultaten en het versterken van interne training en governance. Succes binnen het evoluerende EUDR-kader zal afhangen van wendbaarheid en het in evenwicht brengen van efficiënte naleving met de bredere noodzaak van duurzame, ontbossingsvrije inkoop.
Over de schrijver
Coffee lover and COO of Era of We